Zaimek en - język francuski
Zaimek en należy do zaimków przysłówkowych - les pronoms adverbiaux, zaimek ten zawsze stoi najbliżej czasownika, nawet jeśli jest w towarzystwie innych zaimków - zawsze musi być tuż przy czasowniku.
Zaimek en zastępuje:
1) rzeczowniki, przed którymi stoją rodzajniki nieokreślone : un, une, des,np.:
| playTu lis un livre? | Czytasz książkę? |
| playOui, j'en lis un. | Tak, czytam ją. |
| playNon, je n'en lis pas. | Nie czytam jej. |
| playTu avais une voiture? | Miałaś samochód? |
| playOui, j'en avais une. | Tak, miałam jeden. |
| playNon, je n'en avais pas. | Nie miałam go. |
| playTu prendras des documents? | Weźmiesz dokumenty? |
| playOui, j'en prendrai. | Tak, wezmę je. |
| playNon, je n'en prendrai pas. | Nie wezmę ich. |
2) rzeczowniki poprzedzone rodzajnikami cząstkowymi : du, de la, des, np.:
| playTu veux du café? | Chcesz kawy? |
| playOui, j'en veux. | Tak, chcę. |
| playNon, je n'en veux pas. | Nie, nie chcę. |
| playIl a bu de la bière? | On wypił piwo? |
| playOui, il en a bu. | Tak, on je wypił. |
| playNon, il n'en a pas bu. | Nie, on go nie wypił. |
| playVous mangez des fruits? | Jecie owoce? |
| playOui, nous en mangeons. | Tak, jemy (je). |
| playNon, nous n'en mangeons pas. | Nie, nie jemy (ich). |
3) rzeczowniki poprzedzone przyimkiem de odnoszące się do rzeczy, np:
| playElles parlent de leurs vacances? | Mówią o swoich wakacjach? |
| playOui, elles en parlent. | Tak, mówią o nich. |
| playNon, elles n'en parlent pas. | Nie, nie mówią o nich. |
| playIl est revenu de Lisbone? | On wrócił z Lizbony? |
| playOui, il en est revenu. | Tak, wrócił. |
| playNon, il n'en est pas encore revenu. | Nie, jeszcze nie wrócił. |
| playVous discutiez du mariage? | Dyskutowaliście o ślubie? |
| playOui, nous en discutions. | Tak, dyskutowaliśmy (o tym). |
| playNon, nous n'en discutions pas. | Nie, nie dyskutowaliśmy (o tym). |
4) rzeczowniki, przed którymi stoją wyrażenia ilościowe, np.:
| wyrażenia ilościowe | |
| playbeaucoup de | dużo (czegoś) |
| playun kilo de | kilogram (czegoś) |
| playun peu de | trochę (czegoś) |
| playune bouteille de | jedna butelka (czegoś) |
| playassez de | wystarczająco (czegoś) |
| playTu as acheté deux kilos d'oranges? | Kupiłeś dwa kilogramy pomarańczy? |
| playOui, j'en ai acheté deux kilos. | Tak, kupiłem je. |
| playNon, je n'en ai pas acheté. | Nie, nie kupiłem ich. |
| playVous avez un peu de sucre? | Macie trochę cukru? |
| playOui, nous en avons un peu. | Tak, mamy (go) trochę. |
| playNon, nous n'en avons pas du tout. | Nie, w ogóle go nie mamy. |
| playEst-ce que j'ai un bouquet de fleurs? | Czy mam bukiet kwiatów? |
| playOui, j'en ai un. | Tak, mam jeden. |
| playNon, je n'en ai aucun. | Nie, nie mam żadnego. |
5) rzeczowniki poprzedzone liczebnikami, np.:
| playElle a trois chiens? | Ona ma trzy psy? |
| playOui, elle en a trois. | Tak, ma (ich) trzy. |
| playNon, elle n'en a pas. | Nie ma żadnego. |
| playTu as envoyé cinq lettres? | Wysłałeś pięć listów? |
| playOui, j'en ai envoyé cinq. | Tak, wysłałem (ich) pięć. |
| playNon, je n'en ai pas envoyé. | Nie wysłałem ich. |
| playVous lisez deux livres en même temps? | Czytasz dwie książki na raz? |
| playOui, j'en lis deux. | Tak, czytam dwie. |
| playNon, je n'en lis pas. | Nie czytam ich. |
Ważniejsze wyrażenia z zaimkiem en:
| plays'en aller | odejść, pójść sobie |
| playen vouloir à qqn. | mieć komuś za złe |
| playen avoir assez | mieć czegoś dosyć |
| plays'en tirer | wybrnąć z czegoś |
| playJe n'en peux plus. | Już nie mogę. |
| playC'en est trop. | Tego już za wiele. |
| playJe ne sais plus où j'en suis. | Już nie wiem, na czym skończyłam/em. |
| playNe m'en parle pas! | Nie mów mi o tym! |
| playIl en a les moyens. | Stać go na to. |
Zaimek en stoi za czasownikiem w formie twierdzącej trybu rozkazującego, w formie przeczącej zaimki wracają na swoje miejsce przed czasownikiem.
| playParles-en! | Porozmawiaj o tym! |
| playN'en parle pas! | Nie rozmawiaj o tym! |
| playDiscutez-en! | Przedyskutujcie to! |
| playN'en discutez pas! | Nie dyskutujcie o tym! |
| playBuvons-en! | Wypijmy to! |
| playN'en buvons pas! | Nie pijmy tego! |
| playPrends-en! | Weź to! |
| playN'en prends pas! | Nie bierz tego! |
